Tâm lý giao dịch chứng khoán nhà đầu tư thường có | Làm sao quản trị?

Kiểm soát tâm lý giao dịch chứng khoán là việc rất quan trọng. Vậy phải kiểm soát tâm lý giao dịch bằng cách nào?

Vì sao phải quản trị tâm lý giao dịch chứng khoán?

Thị trường chứng khoán luôn biến động, có lúc lên và cũng có lúc xuống. Vì vậy, bạn cần phải chuẩn bị tâm lý và luôn giữ được sự bình tĩnh.

Là một nhà đầu tư, bạn cần học cách tránh xa “tham lam”, “hy vọng” và “sợ hãi” - ba tâm lý phổ biến nhất trên thị trường. Bạn chỉ có thể đưa ra những quyết định giao dịch đúng đắn dựa trên các phân tích logic, chứ không phải dựa vào cảm xúc.

Dưới đây là những cách giúp bạn có thể kiểm soát tâm lý giao dịch chứng khoán.

Xem thêm: FUD là viết tắt của Fear - Uncertainty - Doubt, được dịch ra nghĩa là sự sợ hãi, không chắc chắn và nghi ngờ. Tất cả những danh từ này cho thấy tâm lý bất ổn của các nhà đầu tư khi tham gia giao dịch tài chính. FUD là một thuật ngữ thường sử dụng trong các giao dịch tài chính nói đến hội chứng sợ hãi khi bỏ lỡ cơ hội đầu tư.

Những nguyên tắc giao dịch chứng khoán mà nhà đầu tư cần nằm lòng để có thể tối ưu lợi nhuận. Bạn có thể tham gia giao dịch một cách tự tin nhất.

Đưa ra ít quyết định hơn

Bí quyết đơn giản nhất để kiểm soát tâm lý trong đầu tư chứng khoán là đưa ra ít quyết định hơn.

Cách này phù hợp với những nhà đầu tư chứng khoán dài hạn theo phương pháp trung bình hóa chi phí đầu tư.

Bạn có thể tận dụng cách này bằng cách chọn ra các cổ phiếu phù hợp với chiến lược đầu tư của bạn, đầu tư một khoản cố định vào các cổ phiếu này và giữ trong dài hạn cho đến khi chúng không còn phù hợp với mục tiêu đầu tư của bạn.

Tái cân bằng danh mục đầu tư 1 hoặc 2 lần mỗi năm để kiểm soát việc phân bổ tài sản. Bằng cách này, bạn có thể vượt qua mọi suy thoái và mọi biến động trên thị trường.

Với phong cách đầu tư này, không có chỗ để cảm xúc chi phối hoạt động giao dịch của bạn vì bạn không phải đưa ra nhiều quyết định và không bị ảnh hưởng trước sự thay đổi về giá.

Đưa ra các quyết định nhỏ

Nếu chiến lược đầu tư của bạn không cho phép việc hạn chế đưa ra quyết định để kiểm soát tâm lý đầu tư chứng khoán, bạn có thể thử đưa ra những quyết định nhỏ hơn. Ví dụ: Giao dịch với số vốn nhỏ, từ vài triệu đồng trở xuống thay vì một số vốn lớn.

Hoặc có một quy trình nhất định để bỏ tiền từ các khoản cũ sang các khoản mới với một số tiền nhỏ theo thời gian. Bạn cũng có thể thay đổi cách cân bằng lại danh mục đầu tư của mình.

Thay vì bán và mua tất cả cùng một lúc, bạn có thể cân bằng lại dần dần bằng cách điều chỉnh từ từ các khoản đầu tư mới.

Việc thực hiện những thay đổi nhỏ hơn, dần dần trong danh mục đầu tư của bạn sẽ giúp bạn không đưa ra các quyết định vội vàng dẫn đến những thua lỗ không đáng có.

Nếu bạn vẫn đang băn khoăn không biết nên bắt đầu học đầu tư chứng khoán như thế nào. Bạn có thể tham khảo bài viết Hướng dẫn chơi chứng khoán cho người mới bắt đầu của Anfin. Nắm bắt các khái niệm cơ bản một cách nhanh chóng và chính xác chính là nền tảng vững chắc trên con đường đầu tư chứng khoán, xây dựng tài chính vững mạnh.

Bám sát chiến lược và quy trình của bạn

Để không bị cảm xúc chi phối dẫn đến những quyết định sai lầm, bạn cần xác định rõ và tuân theo chiến lược đầu tư của mình.

Bạn có thể bắt đầu bằng cách viết ra các mục tiêu đầu tư, tiến trình và cách bạn phân bổ tài sản mà mình mong muốn cho hiện tại và tương lai. Sau đó ghi lại phương pháp phân tích và tất cả các yếu tố bạn cần cân nhắc khi tìm hiểu về một cổ phiếu có thể đầu tư.

Bạn cũng cần theo dõi những yếu tố đó theo thời gian và xác định những thay đổi nào sẽ khiến bạn đưa ra quyết định bán.

Trong quá trình đầu tư, hãy dựa vào chiến lược và quy trình bạn đã đề ra để ra quyết định, bất kể điều kiện thị trường như thế nào. Việc này sẽ giúp bạn quản trị cảm xúc trong đầu tư chứng khoán, không đưa ra những quyết định nhất thời dựa trên cảm xúc.

Tham khảo thêm bài viết Ứng trước tiền bán chứng khoán là gì? Lợi ích và cách tính phí

Xem lại mục tiêu và kỳ vọng của bạn

Nếu khi đầu tư, bạn thấy cảm xúc của mình lên xuống không ngừng như đang ở trên một chuyến tàu lượn siêu tốc, có thể bạn cần phải xem lại kỳ vọng của mình.

Bạn nên xem lại lý do vì sao bạn đầu tư, những gì bạn kỳ vọng đạt được và thời hạn đầu tư.

Nói một cách dễ hiểu, ví dụ tốc độ tăng trưởng bình quân trong dài hạn của thị trường chứng khoán là khoảng 15%. Nếu bạn đầu tư vào cổ phiếu trong một thời gian dài, mục tiêu lợi nhuận trung bình 15% là hợp lý.

Nhưng trên thực tế, có thể có lúc bạn sẽ lãi đến 30% trong một năm và lỗ 20% trong năm tiếp theo. Nếu mục tiêu tăng trưởng của bạn cao hơn 15%, bạn sẽ phải chấp nhận nhiều rủi ro và biến động hơn.

Bạn có thể phải chấp nhận một chặng đường đầu tư đầy “biến động”, hoặc bạn cần điều chỉnh lại mục tiêu kỳ vọng của mình.

Nhà đầu tư vẫn thu được lợi từ việc bán khống chứng khoán. Vậy bán khống cổ phiếu là gì? Cùng tìm hiểu qua bài viết sau.

Đánh lạc hướng bản thân

Trước những tin tức biến động về thị trường, đánh lạc hướng suy nghĩ là cách để bạn kiểm soát tâm lý giao dịch chứng khoán. Vào những thời điểm này, bạn thường sẽ cảm thấy bị thôi thúc phải ra quyết định giao dịch, trong khi thực tế bạn thực sự không nên làm gì.

Để ngăn bản thân trước những tình huống này, hãy học cách bình tĩnh nhận biết điều gì đang xảy ra và làm thế nào để đánh lạc hướng bản thân.

Tập thói quen suy nghĩ kĩ trước khi bạn giao dịch, để xem lại liệu quyết định này có phù hợp với kế hoạch của bạn hay không và tuân theo quy trình bạn đã đề ra.

Nếu đó không phải là quyết định phù hợp, hãy thoát tài khoản đầu tư của bạn trong ngày (hoặc cả tuần) để đi dạo, đọc sách, hoặc nghe nhạc thư giãn.

Đừng “đắm chìm” quá lâu trong những thất bại

Trong quá trình đầu tư, có lúc bạn sẽ đưa ra những quyết định sai lầm, và sự biến động của thị trường sẽ kiểm tra khả năng phục hồi cảm xúc của bạn. Hãy chấp nhận rằng đây là kết quả tất yếu khi đầu tư và nhanh chóng vượt qua cảm giác thất bại.

Bạn có thể dành thời gian để học hỏi từ những sai lầm, nhưng đừng dằn vặt bản thân vì những việc đã qua. Đây là điều không nên và nó có thể làm ảnh hưởng đến những quyết định giao dịch trong tương lai.

Hãy quay lại quy trình và mục tiêu dài hạn của bạn. Tập thói quen nhìn về phía trước để bỏ lại những thất bại trong quá khứ đằng sau.

Tìm hiểu thêm: Thao túng thị trường chứng khoán là gì mới nhất 2022? Người vi phạm bị xử lý hình sự hay dân sự?

Tóm lại…

Việc phản ứng hay bị chi phối bởi cảm xúc trước những biến động thị trường và các quyết định khác với dự kiến là một phản ứng rất tự nhiên của các nhà đầu tư.

Việc kiểm soát tâm lý giao dịch chứng khoán là một việc không dễ. Nhưng bạn có thể tận dụng các biện pháp trên giúp bạn bình tĩnh và tỉnh táo hơn, ngay cả khi thị trường không ổn định.

Với tư duy trung lập và kiểm soát tốt tâm lý đầu tư chứng khoán, bạn sẽ có thể đưa ra quyết định tốt hơn và thu nhiều lợi nhuận hơn.