5 cuộc khủng hoảng tài chính lớn nhất trong lịch sử

Lịch sử chứng kiến nhiều cuộc đại khủng hoảng tài chính, gây sụp đổ không chỉ nền kinh tế mà còn để lại nhiều hệ lụy lâu dài nhiều năm sau đó. Cùng Anfin điểm qua những cuộc khủng hoảng lớn nhất, tác động toàn bộ các quốc gia và chứa đựng nhiều bài học giá trị. 

Khủng hoảng tài chính là gì?

Khủng hoảng tài chính hay Financial Crisis là tên gọi cho những cuộc khủng hoảng khi hệ thống tài chính bị sụp đổ, tài sản mất đi giá trị nghiêm trọng, kéo theo ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán, ngân hàng và các tổ chức tài chính trong nền kinh tế. 

Khủng hoảng tài chính thường sẽ dẫn đến một cuộc suy thoái kinh tế - tức các tác động tài chính sẽ ảnh hưởng đến mọi mặt trong cuộc sống; chính trị, xã hội, kinh tế. 

5 cuộc khủng hoảng tài chính lớn nhất trên thế giới

Để hiểu hơn về tác động của khủng hoảng tài chính, Anfin chia sẻ thông tin về 5 cuộc khủng hoảng lớn nhất được ghi nhận trên toàn thế giới. Ở mỗi cuộc khủng hoảng, bạn sẽ biết được những dấu hiệu bắt đầu và những hệ lụy gây ra đến những khía cạnh khác trong xã hội. 

Đại khủng hoảng Hoa Tulip ở Hà Lan

Hoa Tulip là quốc hoa của Hà Lan. Vào những năm 1636-1637, cơn sốt về loài hoa này bùng nổ trên toàn thế giới. Việc hàng nghìn người đổ xô mua hoa đã khiến cho giá cả tăng vọt. Thậm chí nhiều người còn bán cả nhà và đất chỉ để mua hoa tích trữ nhằm kiếm lợi nhuận. 

Lịch sử ghi nhận đỉnh điểm của cơn sốt hoa tulip là trong một cuộc đấu giá vào ngày 05/02/1637. Mục đích ban đầu của cuộc quyên góp là giúp đỡ trẻ mồ côi, với giá trị một nhành hoa Tulip Viceroy lên đến 4.203 florin, còn nhành hoa Tulip Admiral Van der Eyck có giá 5.200 florin - với 1 florin là 3.5 gram vàng nguyên chất vào thời điểm đó, tương đương gần 100 đô la hiện tại.

Khủng hoảng hoa Tulip 

Không lâu sau đó, bong bóng hoa Tulip vỡ tan vì tin đồn về dịch bệnh phát tán bởi loài hoa này. Những người bỏ ra một số tiền lớn để mua hoa đã bán tống bán tháo khiến giá cả bị sụt giảm nghiêm trọng, chỉ còn 1/10 so với đỉnh điểm trước đó. 

Việc rớt giá này kéo theo hàng loạt các công ty kinh doanh hoa Tulip trên khắp Hà Lan bị phá sản, nền kinh tế nước này khủng hoảng nghiêm trọng và mất một khoảng thời gian sau mới khôi phục như trước kia.

Đại khủng hoảng 1929-1939 ở Mỹ

Thế giới tài chính không bao giờ quên cuộc đại khủng hoảng vào thập kỷ 1920-1939 ở Mỹ. Sự sụp đổ này đã được báo trước vào đầu những năm 1920. Thời điểm đó, chứng khoán được xem là món hời, đầu tư sinh lời nhanh chóng. Nhiều người đổ xô vào đầu tư trên thị trường, bất chấp cả việc vay nợ lãi suất cao. Điều này đã thổi phồng giá chứng khoán lên cao chót vót, tiền đề cho một cuộc đổ vỡ được dự đoán trước. 

Vào 24/10/1929, bảng niêm yết giá chứng khoán sụp đổ bất ngờ, sự hoảng loạn từ phố Wall lan ra cả một thị trường tài chính rộng lớn tại New York, thổi bay những khoản lợi nhuận kếch sù do đầu cơ mang lại. 

Hệ lụy tiếp theo ngày đen tối là hàng loạt ngân hàng đóng của, các công ty tuyên bố phá sản, hàng triệu người trắng tay chỉ sau một đêm. Cuộc khủng hoảng tài chính này không chỉ ảnh hưởng trong nội bộ nước Mỹ mà còn tác động mạnh mẽ đến toàn bộ nền kinh tế trên toàn thế giới, kéo theo đại suy thoái kéo dài suốt 10 năm (1929 - 1939)

Cú sốc giá dầu OPEC 1973

Cuộc khủng hoảng tài chính này bắt đầu ngay sau khi các thành viên của tổ chức OPEC tuyên bố cấm vận dầu mỏ và ngừng xuất khẩu dầu thô sang Mỹ và các nước đồng minh như là một lệnh trừng phạt. Lệnh cấm vận này gây ra tình trạng thiếu hụt nhiên nghiêm trọng, đẩy giá dầu tăng cao nhất trong lịch sử. 

Khi giá năng lượng tăng, toàn bộ chi phí vận chuyển và vận hành đều tăng, gây ra lạm phát trên quy mô lớn. Các nhà kinh tế học đã gọi giai đoạn 1973 là thời kỳ “Stagflation” - ngụ ý sự đình trệ của kinh tế có kèm theo lạm phát.

Cú sốc giá dầu OPEC 1973

Bong bóng Dot-com

Những năm 1990 ghi nhận sự phát triển thần tốc của Internet. Bên cạnh những mặt tích cực, việc phát triển không thể kiểm soát này dẫn đến bong bóng Dotcom. 

Thời điểm đó, các công ty công nghệ được định giá cao so với giá trị thực tế. Hàng loạt doanh nhân triệu phú xuất hiện chỉ sau một thời gian ngắn niêm yết giá trên sàn giao dịch. Hàng triệu người quyết định đầu tư tiền vào chứng khoán đế nắm bắt cơ hội có một không hai. 

Phải đến tháng 10/2002 khi các báo cáo tài chính hé lộ tình hình thua lỗ thực tế của các công ty công nghệ thì bong bóng dotcom chính thức bùng nổ. Giá trị chứng khoán chạm đáy trong một khoảng thời gian dài. Không lâu sau cuộc khủng hoảng, nước Mỹ chính thức bước vào suy thoái kinh tế. 

Bong bóng Dotcom sụp đổ

Khủng hoảng tài chính năm 2008

Cuộc khủng hoảng này bắt nguồn từ việc các ngân hàng dễ dàng cấp tín dụng vay mua nhà cho những đối tượng không có khả năng chi trả. Khi các khoản nợ đến hạn, tín dụng bị đứt gãy, nợ xấu tăng cao, kéo theo đổ vỡ bong bóng tài chính và bất động sản. 

Thời điểm đó, giá nhà đất chạm đáy, đẩy hàng triệu người lâm vào cảnh mất hết nhà cửa. Thị trường tụt dốc không phanh, thất nghiệp tăng chóng mặt. Toàn bộ hệ thống ngân hàng - đứng đầu là Lehman Brothers bị tác động nghiêm trọng.

Khủng hoảng tài chính năm 2008

Khởi nguồn từ Mỹ, cuộc khủng hoảng nhanh chóng gây ra hậu quả ở những nước khác, gây ra cuộc đại khủng hoảng trên toàn cầu. 

Năm 2020, khi dịch Covid 19 diễn ra trên toàn cầu, viễn cảnh về một cuộc khủng hoảng tài chính tiếp theo được dự đoán. Tuy nhiên, bằng tất cả sự nỗ lực, các quốc gia đang trong quá trình kìm hãm lạm phát, giảm tỷ lệ thất nghiệp và vẫn duy trì các hoạt động khuyến khích đầu tư, tăng nguồn vốn lưu thông cho nền kinh tế. 

Lời kết

Trên đây, Anfin đã điểm qua 5 cuộc đại khủng hoảng tài chính trên toàn thế giới, gây ra những hậu quả tàn khốc cho hệ thống kinh tế và xã hội. Để nắm bắt nhanh nhất những thông tin thị trường, bạn hãy theo dõi thường xuyên những bài viết trên ứng dụng tài chính Anfin. Ngoài việc tiếp cận thông tin miễn phí, Anfin còn là nơi giúp bạn tiếp cận những cổ phiếu hàng đầu, an toàn và hiệu quả với số vốn cực thấp.