Bong bóng Dotcom là gì? Bài học xương máu từ sự kiện lịch sử này

Bong bóng Dotcom sự kiện kinh tế tài chính nổi bật những năm 2000, khi toàn thế giới chứng kiến sự sụp đổ không phanh của các công ty công nghệ. Cùng nhìn lại lịch sử Dotcom là gì và những bài học rút ra từ sự kiện chấn động này qua bài viết bên dưới. 

Dotcom là gì?

Dotcom là tên gọi tiếng Anh, xuất phát từ địa chỉ URL để truy cập vào website. Com viết tắt của commercial còn dot là dấu “.” (dấu chấm). Khi cuộc cách mạng tên miền bùng nổ vào năm 1995, rất nhiều cá nhân và tổ chức đăng ký sở hữu website và chú trọng các hoạt động kinh doanh và đầu tư trên Internet.

Bong bóng Dotcom là gì?

Bong bóng Dotcom hay Dotcom Bubble là thuật ngữ được nhắc đến thập niên 90 khi cổ phiếu các công ty công nghệ, kinh doanh trên Internet với tên miền .com bị sụp đổ do việc bị thổi phồng quá mức.

Trước khi sụp đổ, nền kinh tế Mỹ được xem là thịnh vượng, phát triển vượt bậc với nhiều nhân tố. World Wide Web năm 1989 mở ra kỷ nguyên Internet mới, thúc đẩy sự sáng tạo vượt bậc, kéo theo sự chú ý của giới truyền thông và nhà đầu tư đối với những công ty công nghệ. 

Sự quan tâm quá mức này giống như một bong bóng ngày càng phình to. Đến năm 2022, toàn thế giới chứng kiến sự sụp đổ của ngành công nghệ. Nhiều công ty phá sản mặc dù trước đó được định giá lên đến vài tỷ đô la. 

Lịch sử của sự kiện Bong bóng Dotcom

Cùng nhìn lại những điểm chính vào thời điểm dotcom bùng nổ và lụi tàn:

Internet phát triển mạnh mẽ cuối những năm 90, máy tính trở thành một phần quan trọng trong đời sống hàng ngày. Microsoft tung ra hệ điều hành Win 95 với nhiều cải tiến vượt trội.

Trình duyệt Internet Netscape phiên bản 4 ra mắt, giúp phát triển ngành thương  mại điện tử và quản lý hệ thống thông tin. Netspace sau đó IPO vào tháng 8/1995 với giá cổ phiếu $58.25 sau đó thị giá tăng gấp đôi sau mỗi quý. 

NASDAQ đạt đỉnh 5000 điểm vào năm 2000 do làn sóng đầu tư ồ ạt vào các công ty công nghệ. Hầu như các ý tưởng sử dụng nền tảng Internet đều nhận được nguồn tiền đầu tư dễ dàng. Vào ngày 10/03/2099, NASDAQ đạt 5.048,62 điểm, cao gấp 200 lần P/E thực tế. 

Năm 2000, sự cố máy tính Y2K cùng những sự kiện khác như sản lượng thiết bị đầu vào tăng chóng mặt, lên đến 745, các chi phí khác đều tăng trong khi mức nhu cầu hàng hóa lại sụt giảm. FED đã tăng lãi suất ngân hàng nhằm điều chỉnh lạm phát. 

Các công ty công nghệ đối diện với áp lực lãi vay tăng cao. AOL và Time Warner sáp nhập với trị giá 165 tỷ USD. Cùng thời điểm, chính phủ Nhật Bản chính thức công bố khủng hoảng tại quốc gia này, kéo theo hàng loạt tin tức xấu cho nền tài chính toàn thế giới. 

Barron tung ra bài báo “Burning Fast”, chỉ ra lỗ hổng tài chính khổng lồ trong các công ty Dotcom khi giá trị thực không bằng một góc so với giá cổ phiếu đang được đầu tư. 

Các công ty công nghệ lớn bán tháo cổ phiếu, kéo theo làn sóng Panic selling toàn bộ thị trường. 

Giá cổ phiếu giảm mạnh, lãi suất ngân hàng tiếp tục tăng, giá trị vốn hóa các công ty Dotcom bị ảnh hưởng. Các công ty như Yahoo, Netscape mất đến 75-98% giá trị. 1.75 nghìn tỷ USD biến mất khỏi thị trường. NASDAQ giảm chỉ còn 1000 vào năm 2002.

Nền kinh tế Mỹ rơi vào khủng hoảng. Ước tính có đến 400.000 công việc ngành IT bị biến mất, nhân sự bị cho nghỉ việc, công ty phá sản, nhóm bluechip rớt giá. Các ông lớn như eBay, Amazon hay Priceline đối diện với khó khăn kéo dài hơn chục năm sau mới vực dậy nổi. 

Những bài học xương máu

Bong bóng Dotcom là sự kiện kinh tế tài chính nổi bật trên toàn thế giới, là cú huých mạnh mẽ giúp nhìn nhận lại thực trạng sâu bên trong hoạt động của các công ty. Do đó, việc tìm hiểu về lịch sử phát triển và đổ sập của bong bóng Dotcom giúp nhà đầu tư và các doanh nghiệp rút ra nhiều bài học cho chính bản thân. 

Trong vai trò nhà đầu tư, bạn cần trang bị kiến thức nền và kỹ năng trong lĩnh vực bạn muốn bỏ tiền vào. Công nghệ ngày càng phát triển, nhiều mô thức mới ra đời. Chỉ có kiến thức mới giúp bạn đánh giá hoạt động các công ty có thực chất hay không. 

Nếu bạn là nhà đầu tư mới, đừng quá nóng vội tin vào những lời quảng cáo của truyền thông về tiềm năng phát triển của một mã cổ phiếu nào đó. Hãy tự mình nghiên cứu, tham khảo ý kiến của các chuyên gia hoặc nếu được, có thể ủy thác đầu tư cho các công ty môi giới chuyên nghiệp. Việc này sẽ giúp bạn hạn chế rủi ro một cách tốt nhất. 

Luôn theo dõi những xu hướng phát triển trong nền kinh tế tài chính thế giới. Ngày nay, không chỉ mô hình kinh doanh trên Internet truyền thống, mà đã xuất hiện mô hình kinh doanh phái sinh, tiền ảo kỹ thuật số hay các hình thức đầu tư chưa từng xuất hiện trong lịch sử. Việc thận trọng và có kỷ luật giúp bạn tỉnh táo và ra quyết định chính xác hơn trong sự hỗn tạp của thế giới. 

Trên vai trò doanh nghiệp, bong bóng Dotcom là bài học xương máu, giúp các doanh nghiệp nhìn thẳng vào thực trạng, đưa việc hoạt động kinh doanh về giá trị thực. Có như vậy, doanh nghiệp và nhà đầu tư đều nhận được lợi ích bền vững thay vì ăn xổi ở thì ngắn hạn. 

Rất nhiều câu chuyện đẩy giá chứng khoán, sử dụng truyền thông gây nhiễu tâm lý. Doanh nghiệp nên tránh xa các chiêu trò như vậy, tập trung vào xây dựng chiến lược kinh doanh thực chất. 

Lời kết

Qua bài viết, bạn đã hiểu rõ về Bong bóng Dotcom là gì, lịch sử và những bài học rút ra từ sự kiện này. Cùng đón đọc thêm nhiều bài viết bổ ích khác tại ứng dụng tài chính Anfin ngay hôm nay để trở thành nhà đầu tư thông minh nhé.