Quy luật giá trị - tác dụng tích cực đối với nền kinh tế xã hội

Một trong những quy luật cơ bản của nền kinh tế thị trường là quy luật giá trị. Hiểu quy luật giá trị giúp doanh nghiệp tối ưu sản xuất, giảm chi phí để tăng lợi nhuận. Cùng đọc qua bài viết bên dưới để biết được vai trò và tác dụng của quy luật này.

Nội Dung Bài Viết

• Quy luật giá trị là gì?
• Nội dung của quy luật giá trị
• Tác dụng
• Lời kết

Quy luật giá trị là gì?

Quy luật giá trị là quy luật kinh tế cơ bản, có vai trò và tác dụng to lớn trong nền kinh tế thị trường. Theo chủ nghĩa Mác Lênin, quy luật giá trị sẽ xuất hiện khi nền kinh tế có sản xuất, lưu thông hàng hóa.

Theo quy luật này, việc sản xuất và trao đổi hàng hóa phải dựa trên sự hao phí về sức lao động. Theo đó, hao phí sức lao động phải bằng hoặc thấp hơn hao phí xã hội thì mô hình kinh doanh mới có lợi nhuận và thành công.

Nội dung của quy luật giá trị

Như đã đề cập, quy luật giá trị sẽ dựa vào hao phí sức lao động và hao phí xã hội trong quá trình sản xuất và trao đổi hàng hóa. Ngoài điểm cơ bản này, quy luật giá trị còn là cơ sở để doanh nghiệp cơ cấu lao động hợp lý, sao cho chi phí thấp nhất nhưng hiệu suất cao nhất.

Theo đó, giá trị sản phẩm phải bằng hoặc nhỏ hơn tổng thời gian sản xuất ra, hay còn gọi là giá cả của sản phẩm. Nếu cao hơn thì chắc chắn doanh nghiệp không thể thu được lợi nhuận.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp sản xuất còn cần tuân thủ nguyên tắc ngang giá trong kinh tế thị trường. Đồng nghĩa, doanh nghiệp phải luôn đảm bảo chi phí sản xuất bù đắp được để có lợi nhuận. Nguyên tắc này cần quán triệt thực hiện trong suốt quá trình xây dựng và phát triển doanh nghiệp.

Xem thêm: Trước khi quyết định trong đầu tư, bạn phải hiểu rõ mối quan hệ giữa lạm phát và lãi suất. Cụ thể, hãy cùng tìm hiểu qua bài viết này

Tác dụng của quy luật giá trị là gì? Quy luật giá trị có tác động tích cực nào?

Quy luật giá trị giúp doanh nghiệp đảm bảo chi phí tối ưu khi sản xuất và lưu thông hàng hóa. Dưới góc độ xã hội, quy luật còn phản ánh sự phân hóa người giàu - người nghèo, dựa vào mức thu nhập nhận được.

Điều tiết sản xuất và lưu thông hàng hóa

Tác động của quy luật giá trị là gì? Khía cạnh quan trọng nhất của quy luật giá trị là khả năng điều tiết sản xuất và phân bổ, lưu thông hàng hóa. Không chỉ trong ngành kinh tế, quy luật này còn có tác dụng trên các ngành nghề, lĩnh vực khác nhau.

Theo đó, sự điều tiết này sẽ phụ thuộc vào quy luật cung cầu giá cả thị trường. Đơn cử, chỉ cần có biến động giá một vài mặt hàng thì nền kinh tế đã có sự chuyển dịch.

Nếu cung nhỏ hơn cầu thì giá trị hàng hóa tăng cao do thiếu sản phẩm bán ra thị trường. Doanh nghiệp sẽ có biên lợi nhuận lớn. Việc doanh nghiệp cần làm lúc này là tập trung đẩy mạnh sản xuất để cung ứng hàng hóa ra ngoài thị trường.

Ngược lại, khi cầu lớn hơn cung, hàng hóa sẽ ứ động, đẩy giá thấp xuống. Khi đó, doanh nghiệp buộc phải có giải pháp để lưu thông hàng hóa sang những kênh phân phối khác. Thậm chí, nếu không có khả năng mở rộng thị trường hoặc chính sách Nhà nước không hỗ trợ lưu thông sản phẩm thì doanh nghiệp buộc phải dừng sản xuất.

Trường hợp cuối cùng, khi cung bằng với cầu thì giá cả và giá trị hàng hóa trùng với nhau, cả doanh nghiệp và người tiêu dùng đều rơi vào trạng thái “bão hòa”. Khi ấy, nếu không tích lũy từ sớm, bạn sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào doanh nghiệp và cộng việc hiện tại, dẫn đến việc chi tiêu sẽ khó khăn hơn.

Bạn có thể tham khảo các gói Tích lũy của Heo Thần Kỳ tại Anfin để cân nhắc và cân bằng giữa chi tiêu & tiết kiệm.

Xem ngay: Định giá một cổ phiếu là một bước quan trọng trong đầu tư. Vậy có bao nhiêu cách định giá cổ phiếu? Anfin sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn qua bài viết!

Thúc đẩy cải tiến kỹ thuật

Mỗi doanh nghiệp sản xuất là một cá thể với mức hao tổn lao động khác nhau. Thậm chí trong từng doanh nghiệp, mỗi người lao động lại là một cá thể riêng biệt. Nếu doanh nghiệp có mức hao tổn lao động ít thì sẽ kiểm soát chi phí tốt, giá trị hàng hóa tăng, biên lợi nhuận tăng.

Do đó, để cạnh tranh trên thị trường bắt buộc doanh nghiệp phải tìm mọi giải pháp để cắt giảm hoặc hạ thấp chi phí lao động, sao cho hao tổn này bằng hoặc thấp hơn chi phí xã hội cần thiết.

Nhìn nhận ra vấn đề, nhiều doanh nghiệp nỗ lực cải tiến kỹ thuật, tái cấu trúc lại quá trình sản xuất, áp dụng khoa học kỹ thuật tiến bộ để tiết kiệm thời gian mà vẫn đảm bảo chất lượng và số lượng thành phẩm.

Phân hóa xã hội

Quy luật giá trị có tác dụng rõ rệt trong việc phân hóa thu nhập, kéo theo phân hóa giàu nghèo trong xã hội. Nhân sự có trình độ, kiến thức và kỹ năng sẽ đạt mức hao tổn thấp hơn hao tổn xã hội. Họ sẽ nhận được tiền công nhiều hơn, thu nhập cao hơn và ngày càng có vị trí trong xã hội. 

Ngược lại, đối với cá nhân có năng suất kém, lợi thế cạnh tranh thấp thì mức thu nhập thấp đi, dần dần họ trở thành tầng lớp nghèo khó trong xã hội.

Hiểu được quy luật giá trị, không chỉ doanh nghiệp mà từng cá nhân còn cần nỗ lực phát triển bản thân, tối ưu thời gian làm việc để đạt hiệu suất cao nhất. Bên cạnh đó, mỗi cá nhân cần tạo thói quen tích lũy dài hạn, hay còn gọi là "tích tiểu thành đại". Có như vậy, dù quy luật giá trị ở mỗi doanh nghiệp được áp dụng ra sao, bạn cũng không bị ảnh hưởng vì có thể tự chủ tài chính của mình.

Xem ngay: Trong phân tích cơ bản, giá trị nội tại là việc tính toán giá trị thực của một chứng khoán dựa trên mô hình tài chính của công ty.

Vai trò của quy luật giá trị bạn nên biết

Được các nhà kinh tế học đưa ra khái niệm từ rất lâu, ngày nay quy luật giá trị vẫn giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế - xã hội.

• Quy luật giúp cho doanh nghiệp, cá nhân, nhóm tổ chức và nhà nước tự động điều tiết tư liệu sản xuất, phân bổ nguồn lực vào các ngành nghề để phát triển.
• Quy luật này có giúp dịch chuyển hàng hóa từ nơi có giá trị thấp sang nơi được định giá cao hơn, bình ổn thị trường, không dẫn đến trường hợp khan hiếm, đẩy giá cao bất hợp lý.
• Trong môi trường cạnh tranh khắc nghiệt, doanh nghiệp phải luôn cải tiến năng suất lao động và quản lý, giảm chi phí để tăng lợi nhuận.

Như vậy, quy luật giá trị ảnh hưởng tất cả khía cạnh trong đời sống kinh tế, xã hội. Nếu hiểu đúng, cá nhân và doanh nghiệp sẽ vận dụng để phát triển tổ chức và bản thân, tạo ra nhiều giá trị cho cộng đồng. Đấy là một trong những mặt tích cực của quy luật giá trị đóng góp cho nền kinh tế quốc gia, giúp tạo ra lợi thế cạnh tranh toàn cầu.

Lời kết

Qua bài viết trên, Anfin đã cung cấp cho bạn đọc cái nhìn chi tiết để hiểu rõ quy luật giá trị cũng như tác dụng tích cực của quy luật này đối với cuộc sống và bản thân. Hy vọng bạn sẽ áp dụng hiệu quả kiến thức để tăng cường chất lượng cuộc sống.